Internet to przekleństwo, ale także błogosławieństwo. Często również inspiracja. Dzięki możliwości wymiany doświadczeń z fantastycznymi osobami z całego świata możemy uczyć się wzajemnie od siebie jak uczyć innych tak, by zarówno nauczyciel, jak i nasi podopieczni byli szczęśliwi.

Czasami scrollując social media przeglądam ładne cytaty i inspirujące wstawki a porpos głosu i pracy z nim myśląc sobie “Gdybym tylko wiedziała o tych rzeczach wcześniej (np. 15 lat temu…), to wszystko byłoby inaczej…”. Wierzę jednak, że wszystko było tak, jak być miało. Bez tych innych doświadczeń nie byłabym tu, gdzie jestem.

Są to rzeczy z którymi częściowo zaczęłam swoją podróż, części z nich uczyłam się w praktyce w trakcie i wciąż się uczę. Zebrałam inspiracje swoje i innych i zawarłam je w tym artykule. Mam nadzieję, że niezależnie czy jesteście nauczycielami czy uczniami znajdziecie w tym dla siebie coś inspirującego.

Jeśli interesuje Cię tylko część dla uczniów to kliknij tu. Jeśli chcesz przeczytać tę dla nauczycieli czytaj dalej 🙂

O czym chciałabym wiedzieć wcześniej… jako nauczycielka / trenerka głosu

💜 Stawiaj granice dla swojego zdrowia psychicznego i fizycznego – szczególnie, jeśli chodzi o stosunek pracy do odpoczynku, jak i ilości zajęć do Twoich zasobów fizycznych i psychicznych.

Wraz z założeniem firmy zawarłam ze sobą umowę, że nie uczę więcej niż pewna liczba lekcji w ciągu dnia/tygodnia. Dzięki temu jeszcze wyrabiam na zakrętach, mimo listy chętnych oczekujących na zajęcia. Gdyby nie to… to pewnie już bym się wypaliła jak zapałka. A tego bym nie chciała…

💜 Nie musisz być zawsze dostępna_y 24/7 na dobę dla swoich uczniów.

Szczycę się tym, że jestem bardzo dostępna dla swoich podopiecznych poza zajęciami, również dla tych, którzy już ze mną regularnie nie pracują. Zawsze mogą liczyć na słowo wsparcia, radę czy wspólne śmieszkowanie. Cieszę się, że mogę to robić. Wiem, że ja tego potrzebowałam, gdy sama zaczynałam naukę. Jednak długi czas zajęło mi by nie odpisywać na każdą wiadomość od razu, o ile nie była pilna. Na szczęście priorytetyzacja zadań i szacunek moich zasobów idzie mi już znacznie lepiej 🙂

💜 Nie wstydź się swojego cennika i nie bój się podnoszenia cen. Doceniaj swoją wartość, swoje umiejętności, swoją skuteczność i talenty, swoją wieloletnią edukację i to, że wciąż się rozwijasz.

💜 Masz prawo być nie w formie (choroba, kontuzja głosowa, przemęczenie) – jak każdy człowiek w różnych momentach swojego życia. Masz prawo przełożyć lekcję, jeśli nie czujesz się dobrze. To nie świadczy o Twojej mniejszej lub większej wartości jako nauczyciela. Warto jednak stanowić przykład jeśli do pewnych idei zachęcasz swoich uczniów i świecić przykładem dbając o własną Higienę głosu (kliknij jak nie wiesz jak). Masz prawo mieć napięcia we własnym głosie. Mitem jest, że tylko kiepscy nauczyciele/wokalisći mają kontuzje głosowe. Z racji częstszej i intensywniejszej pracy głosem niż przeciętny Kowalski ryzyko zawodowe kontuzji jest wręcz zwiększone, niezależnie od tego jak dobrą masz technikę. O ironio. Mimo większej wiedzy jesteśmy bardziej narażeni na kontuzje przez większą eksploatację. Pogódź się z tym i dbaj o siebie jak możesz najlepiej. Normalizujmy kontuzje głosowe!

💜 Masz prawo nie wiedzieć wszystkiego o głosie. Masz prawo nie znać odpowiedzi na jakieś pytanie (i o tym mówić głośno!), ale w mojej opinii masz obowiązek się uczyć, by poszerzać swoją wiedzę. Po pierwsze by nie szkodzić, a po drugie by być efektywniejszym w swojej pracy z innymi.

💜 Głosy moich podopiecznych nie świadczą o mnie, tylko o moich podopiecznych. Ja tylko i aż asystuję w odkrywaniu ich instrumentów, szanuję ich i z wielką czułością traktuję zaufanie, którym mnie darzą pomagając im najlepiej jak potrafię, ale to oni decydują o sobie każdego dnia. I takiej świadomości i samodzielności głosowej staram się uczyć. Nauczycielu! Zachęcaj swoich podopiecznych do samodzielności w decyzjach, myśleniu, eksperymentach, poszukiwaniu. Asystuj, wspieraj, inspiruj, edukuj, ale nie narzucaj.

💜 Twój głos nie musi bez perfekcyjny. Twój głos jest wystarczający. Nie musisz potrafić wszystkiego, a już na pewno nie wszystko najlepiej. Nie w każdym stylu i nie w każdej sytuacji, ani w śpiewaniu, ani w mowie, ani w życiu.

💜 Nie jesteś nauczycielem dla wszystkich i to jest w porządku. Miej swój styl nauczania i swoje specjalności. Rozwijaj je. Kto Cię potrzebuje, ten Cię znajdzie.

💜 Uczniowie przychodzą i odchodzą i nie traktuj tego osobiście (o ile traktujesz wszystkich z szacunkiem i dajesz im to, co możesz najlepiej). Czasem ktoś szuka innej wiedzy, innych narzędzi, innej komunikacji i innej relacji. To jest w porządku.

💜 Zawsze bądź dla siebie życzliwa_y.

💜 Praca z Głosem to nie sprint a maraton. Nie da się zrobić rzeczy w Głosie w 5 minut. To znaczy… da się – ale tylko na chwilę. Czasem można użyć tego, czy innego tricku z rękawa, ale zawsze z ostrzeżeniem, że to nie będzie trwałe. Trwałość wymaga konsekwencji, wyrozumiałości i pracy, ale warto mieć pare asów w rękawie na podbramkowe sytuacje.

💜 Ideały są w atlasach anatomii. Wszyscy jesteśmy na jakiejś płaszczyźnie niesymetryczni czy to w budowie czy napięciach mięśniowych i to jest fakt. Walczymy o efekty, które będą komfortowe, powtarzalne i satysfakcjonujące. Funkcjonalne, a nie perfekcyjne! Indywidualnie dobrane do osoby, z którą pracujemy.

💜 To ok, by uczyć innych, nawet jeśli sami jeszcze się uczymy (i niech ta nauka trwa całe życie!). Zawsze masz w sobie coś, co możesz dać innym już teraz.

💜 Nie musisz uczyć każdym stylu muzycznym, by być dobrym nauczycielem.

💜 Jest wielu specjalistów, którzy mogą Ci pomóc w interdyscyplinarnej i holistycznej pracy z Głosem. Ucz się od innych nauczycieli, od logopedów, terapeutów miofunkcjonalnych, fizjoterapeutów, osteopatów, psychologów, badaczy głosu, naukowców itd.

💜 Nauka „mixu” nie jest tylko wyborem stylistycznym, jest niezbędnikiem dla funkcjonalności głosu.

💜 Jeśli będziesz inwestować w tylko jeden model śpiewania (np. jedną technikę wokalną, metodę), będziesz w stanie uczyć tylko jeden typ ucznia. Różnorodność w Twojej edukacji da Ci różnorodność w twoich narzędziach, które mogą pomóc wielu różnym osobom na różne ich wyzwania.

💜 Twórz własne ćwiczenia, na podstawie tych, które znasz, dostosowując je do uczniów. Nie ma ćwiczeń na to, czy siamto. Dla jednych “gagaga” to zbawienie, dla innych przekleństwo mimo, że mogą mieć podobne wyzwania w głosach. Szukaj, słuchaj, sprawdzaj, pytaj, weryfikuj.

💜 Zweryfikuj to, co słyszysz, z tym, co uczeń czuje. To uczeń jest ekspertem od własnego ciała. Nie wszystkie supełki są gotowe na rozplątanie nawet, gdy rozwiązanie wydaje się być przed nosem. Szanuj gotowość do zmiany (lub jej brak) każdej osoby i szczerze rozmawiaj o faktach i potencjalnych konsekwencjach.

💜 Dźwięki nie mają wartości moralnej, nie są ani dobre, ani złe (więcej na ten temat tutaj: Błędy wokalne czy strategie przetrwania? i O komunikacji w pracy z głosem tutaj ).

💜 “To zależy” to wartościowa i uczciwa odpowiedź na wiele pytań i wcale nie wymijająca, o ile starasz się ją rzeczowo argumentować.

💜 Nie komentuj nie pytana_y innych głosów po jednym ich przesłuchaniu. Jest więcej rzeczy, których o nich nie wiesz, niż takich, których wiesz. Primum non nocere.

💜 Konsultuj przypadki swoich podopiecznych z innymi nauczycielami. Wymieniajcie się wiedzą i spostrzeżeniami!

💜 Wyrażaj siebie Głosem, który masz teraz. Nie tym sprzed tygodnia, nie tym który będzie za rok… TERAZ.

O czym chciałabym wiedzieć wcześniej… jako uczennica.

🖤 Twój głos to twoja odpowiedzialność – trener głosu nie będzie działał za Ciebie (konsekwencja, ćwiczenie, nauka czułości do siebie, akceptacji i wyrozumiałości, dbanie o higienę głosu poza zajęciami). To Ty odpowiadasz za swoje działanie, za decyzje, które podejmujesz każdego dnia. Nikt inny. Jednak nauczyciel powinien być w tym procesie wspierający i uczciwy niezależnie od osobistych decyzji.

🖤 Twój głos jest tylko Twój i nikt nie ma prawa mówić, że go „stworzył” i jest jego/jej własnością i może o nim decydować – a już na pewno nie Twój mentor.

🖤 Zawsze możesz zmienić nauczyciela, jeśli tego potrzebujesz. Twój nauczyciel nie ma prawa sprawiać że czujesz się ze sobą gorzej, lękliwie, niespokojnie, zagrożona_y, niewystarczająco dobra_y, czy zawstydzona_y. Zawsze powinien Cię prosić o pozwolenie na kontakt fizyczny (jeśli taki jest konieczny). Warto to zmienić go również wtedy, gdy nie daje Ci tego, czego potrzebujesz w danej chwili. To Twój czas, Twoje inwestycje i Twój Głos.
Zasada uczenia się z różnych źródeł dotyczy nie tylko nauczycieli. Sama zachęcam do tego swoich podopiecznych.

🖤 Bądź dla siebie zawsze życzliwa_y i pamiętaj, że rozwój Głosu to proces.

🖤 Masz prawo odwołać koncert, gdy jesteś chora_y.

🖤 Bądź asertywna_y i postępuj w zgodzie ze swoimi wartościami.

🖤 Zmień tonację piosenki, jeśli tego potrzebujesz, bez poczucia wstydu. Chcesz poczytać o tym więcej to zajrzyj tu -> Ale jak to? Nie zaśpiewasz tego w oryginalnej tonacji?)

🖤 Zadawaj pytania, nawet te, które wydają Ci się głupie. Dziel się swoimi przemyśleniami z nauczycielem, dyrygentem, zespołem.

🖤 Kondycja twojego Głosu zależy od kondycji twojego całego ciała, umysłu i ducha. Dbaj o siebie holistyczne.

🖤 Ciało i umysł ma swoje limity. Żaden nauczyciel nie nauczy Cię tego, czego twoje ciało nie będzie w stanie fizycznie zrobić. Dobry nauczyciel będzie z Tobą za to odkrywał to, co już masz i możesz rozwijać (ale często o tym nie wiesz!), ale nie stworzy czegoś, czego nie ma, a także nie zmieni niezmienialnego (np. wymiarów Twojej krtani). Można się czasem zdziwić, co jest do odkrycia, a o istnieniu czego nie miało się bladego pojęcia, więc zachęcam do pozostawania otwarcie ciekawskim 😉

🖤 Niezależnie od tego, jak perfekcyjna jest Twoja technika, jest moment, w którym używasz głosu po prostu za dużo i żadna technika nie uchroni Cię przed zmęczeniem głosu. Nasze zasoby są wartością skończoną.

🖤 Styl i funkcjonalność głosu to dwie różne rzeczy. Czasem kosztem stylu dbamy o funkcjonalność, technikę, a czasem dla stylu wydajemy więcej waluty wokalnej niż trzeba… To wszystko kwestia świadomego wyboru i znajomości ich konsekwencji. Balans mile widziany.

🖤 Czasem Twój głos potrzebuje przerwy i to jest ok!

🖤 Kiedy uczysz się czegoś nowego, to trwa: repetycja, repetycja, repetycja – to twoja mantra.

🖤 Weryfikuj efekty swojej pracy nie tylko po tym, co słyszysz, ale przede wszystkim po tym, jak czujesz swój głos w swoim ciele. Więcej o tym tu -> O słuchaniu swojego ciała w pracy Głosem

🖤 Twój Głos ma podobać się przede wszystkim Tobie. Nie szukaj aprobaty u nauczyciela jako jedynej osoby, która może stwierdzić czy “jest już dobrze”. Szukaj opinii u swoich autorytetów, ale nie ostatecznego zdania w sprawie twojego głosu. To Ty je masz.

🖤 Krótkie, ale regularne ćwiczenia są efektywniejsze niż zrywy na długie, ale sporadyczne sesje. Szczególnie w technikach ekstremalnych 😉 – > więcej o nich w Vademecum Wokalisty Ekstremalnego

🖤 Nie można zrehabilitować głosu w trakcie jednych zajęć po wieloletniej kontuzji. Nauczyciel to nie czarodziej. Nic nie dzieje się nagle – zarówno kontuzja, jak i wyjście z niej.

🖤 Nauczyciel powinien być skupiony na zajęciach, na Tobie i Twoim głosie – nie na sobie.

🖤 Wyrażaj siebie Głosem, który masz teraz. Nie tym sprzed tygodnia, nie tym który będzie za rok… TERAZ.

Będę ten wpis sukcesywnie aktualizować by gromadzić tu jeszcze więcej inspiracji.

Do wszystkich nauczycieli, którzy to czytają:

Dziękuję , że jesteście, że wierzycie w swoich uczniów, jesteście dla nich wsparciem, tworzycie bezpieczne przestrzenie, by mogli siebie wyrażać głosem i osiągać swoje cele. Nikt nie wie wszystkiego o wszystkim, ale na szczęście możemy się tym dzielić.

A Wam uczniom za to, że jesteście i dzięki Wam możemy to wszystko robić 🙂

📢Dajcie Głos w komentarzu i napiszcie co myślicie 📢
Dziękuję za poświęcony czas, kochani Głosoholicy i do następnego!
Pani od Głosu

Głodni tematów związanych z Głosem?👩‍🎤
Zachęcam do śledzenia mnie na:
www.paniodglosu.pl
Facebook Pani od Głosu
Instagram @panidoglosu