Trener głosu? A co to? A na co to komu? I dlaczego tyle kosztuje? 👩‍🎤

To jak już sobie z siebie zażartowałam i się wszyscy uśmialiśmy z istotności mojego zawodu, to czas na poważny podtytuł tego wpisu:
Jak wybrać nauczyciela dla siebie❓

Mamy pytanie – poszukajmy więc odpowiedzi przez zadanie sobie większej ilości pytań. Yay! 

Zanim wybierzesz mentora dla swojego Głosu warto zrobić mały research, by zawęzić pole poszukiwań i przesiać przez sito to, czego nie potrzebujesz, na rzecz tego, co będzie dla ciebie potencjalnie dobre. Niech ten Internet przyda się na coś pożytecznego. Część z poniższych informacji możemy często znaleźć na stronach internetowych, fanpage’ach danych osób lub przy bezpośrednim kontakcie. Zaczynamy!

Dla kogo?

Pierwsze, ważne pytanie.
Dla wszystkich, którzy pracują lub chcą pracować swoim Głosem profesjonalne lub amatorsko; tych, którzy mają z nim nierozwiązane problemy (zdrowotne, emisyjne, kondycyjne etc.) i chcą otrzymać narzędzia, aby potrafić je rozwiązać; także dla tych, którzy chcą znaleźć przestrzeń by wyrażać się w tej formie ekspresji i realizować swoje pasje, lub być może nawet poznać siebie lepiej. Niezależnie od tego czy używają głosu wyłącznie hobbystycznie czy zawodowo, do mowy (prezenterzy, lektorzy, podcasterzy, dziennikarze, aktorzy, nauczyciele), czy śpiewu wszelkiego rodzaju (wokaliści, wokaliści ekstremalni, śpiewacy, chórzyści).

Kogo i jak szukać?

Często osoby, które uczą innych umiejętności w zakresie pracy z własnym Głosem, utożsamiają się z jednym lub wieloma z poniższych „tytułów” (kolejność przypadkowa):

– trener głosu,
– trener wokalny,
– nauczyciel śpiewu,
– instruktor wokalny,
– pedagog wokalny.

I czort wie co jeszcze! (jeśli ktoś z was słyszał o jeszcze jakimś określeniu, na jakie nie wpadłam – napisz w komentarzu😎)

Założę się, że ile osób zapytacie tyle będzie opinii na temat tego, co za każdym z tych pojęć stoi dokładnie. Może już nawet ktoś zrobił ranking „ważności” tych pojęć. Nawet nie chcę zacząć próbować rozbijać tych określeń na czynniki pierwsze, bo moim zdaniem to nie jest tu ani potrzebne, ani najważniejsze.

Niezależnie od tego, jaki tytuł ktoś sobie postawi koło nazwiska, najważniejsze jest to, by przy wyborze kandydata na swojego nauczyciela (uznajmy to słowo za określenie uniwersalne, którym będę się w tym tekście posługiwać) wybrać osobę, która zajmuje się tymi aspektami kształcenia głosu, jakie cię interesują.

Zakres działalności i specjalności

Bardzo często nauczyciele mają swoje specjalności i konkretne obszary działania w obrębie nauczania wynikające z ich wykształcenia, zainteresowań i predyspozycji. I są to aspekty, którymi na pewno warto się zainteresować przy wyborze kandydata na swojego belfra.

Gatunki i style muzyczne

Tu sprawa jest prosta. Jeśli interesuje cię praca w konkretnych gatunkach czy stylach muzycznych, warto rozejrzeć się za nauczycielem, który zajmuje się tym, co cię interesuje. Grasz klasyczny trash metal? Nie wybieraj się do nauczyciela śpiewu klasycznego. I vice versa.

Techniki wokalne

Znam osoby, które ze wspaniałych technik robią bagno i odwrotnie – elementy powszechnie piętnowanych technik zamieniają w złoto. Ostatecznie wszystko opiera się na czynniku ludzkim (o którym za chwilę) niemniej jednak…

Być może interesuje cię konkretna technika wokalna, która była przez Twoich znajomych wychwalana pod niebiosa i chciałbyś sprawdzić czy jest dla ciebie? (flow phonation, MIX, CVT, Estill Voice Training i wiele innych). Albo są już jakieś formy fonacji które cię kręcą? (np. techniki ekstremalne takie jak scream/growl – lub śpiew gardłowy czy alikwotowy, albo śpiew biały?)

Sprawdź lub zapytaj czy twój potencjalny nauczyciel ma w niej doświadczenie i czy praktykuje ją na zajęciach.

🙋‍♀️Pozwolę sobie tylko dodać, że jeśli na którymkolwiek etapie współpracy w trakcie ćwiczeń coś cię zaboli, powoduje dyskomfort i nauczyciel nie zareaguje na twoje komunikaty – uciekaj, gdzie pieprz rośnie! 

Takie sytuacje są normalne i mogą się zdarzyć z wielu powodów (niekoniecznie niekompetencji nauczyciela). Ważne, że jeśli tak się dzieje, nauczyciel powinien zareagować na ten objaw i zmienić strategię, poszukując przyczyny. Jeśli ktoś upiera się przy swoim, to albo nie wie jak to zrobić inaczej, albo jest niepoprawnie uparty i nie empatyczny – a takiego nauczyciela nie warto mieć. Kropka.

Osobiście lubię pracować z elementami wielu współczesnych technik wokalnych, które są w zgodzie z fizjologią ciała, bo nie wierzę w istnienie jedynych słusznych narzędzi, które są rozwiązaniem dla wszystkich i na wszystko – tylko w indywidualną, interdyscyplinarną i holistyczną pracę z Głosem. I jest wielu takich jak ja – więc po raz kolejny – jeśli techniki wokalne stosowane na zajęciach to jest coś co cię szczególnie interesuje – warto zapytać 🙂

Inne metody i narzędzia pracy

Jest wiele narzędzi i metod pracy, poza tymi typowymi ćwiczeniami wokalnymi, czy pracą nad emisją głosu, które często stosuje się trakcie zajęć.

Być może potrzebujesz kogoś, kto jest świetnym diagnostykiem i będzie potrafił wskazać ci specjalistę, który może pomóc, lub współpracować z kilkoma specjalistami na raz, by rozwiązać jakiś problem z głosem (np. foniatrą, fizjoterapeutą, logopedą, psychologiem, …).

A może kogoś zajmującego się rehabilitacją lub terapią głosu, reedukacją oddechową czy detalicznym treningiem nad małymi i dużymi grupami mięśniowymi? Może chcesz pracować nad repertuarem, improwizacją, przygotowaniem do prezentacji? A może opanowaniem emocji i stresu, pracą z całym ciałem. A może pracujesz z wyłącznie głosem mówionym, a nie śpiewanym? Chcesz pracować indywidualnie czy w grupie?

Warto się zorientować co nauczyciel ma w swojej ofercie, bo każdy koncentruje się na innych aspektach w swojej pracy.

Doświadczenie i zaplecze w konkretnych dziedzinach sztuki

Być może interesuje cię startowanie w konkursach, festiwalach, castingach, albo chcesz nagrywać płyty i koncertować? Może interesuje cię połączenie pracy z głosem z ruchem np. z tańcem, albo grą aktorską?

Jest wielu nauczycieli, którzy mają fantastyczne doświadczenia w innych dziedzinach sztuki niż muzyka, lub mają osobiste doświadczenia, w których mogą posłużyć radą i doświadczeniem.

Albo może jeszcze nie wiesz czego chcesz i po prostu chcesz pośpiewać wyłącznie dla swojej przyjemności? Też znajdziesz nauczyciela dla siebie.

Stacjonarnie vs. online

Tu krótka piłka – jak tobie wygodniej*. Każda z tym form pracy ma swoje plusy i minusy i oczywiście to mógłby być osobny wpis na tym blogu (i może będzie, zaglądaj tu regularnie, żeby nie przegapić 😉 ), jednak wiedz, że dla dobrego nauczyciela forma zajęć nie ma wpływu na ich skuteczność. Niezależnie od odległości 😉

*pomijając aspekt trwającej pandemii. W jej czasie zachęcam do odbywania zajęć online dla zdrowia i pomyślnej przyszłości swojej i nauczyciela. 

Wiedza i wykształcenie

Oczywiście warto zwracać uwagę na to, czy dany nauczyciel ma jakieś wykształcenie kierunkowe. Być może muzyczne lub też pedagogiczne. Czy posiada jakieś certyfikaty, dyplomy lub inną makulaturę potwierdzającą jego kompetencje i doświadczenie?
Czy być może dostał swój papierek x lat temu i stwierdził, że już wszystko wie?
Czy nieustannie poszerza swoją wiedzę i umiejętności i wciąż się szkoli? (tych lubię najbardziej…💜)

To wszystko ważne, ale pamiętaj, że wiedza i wykształcenie to nie wszystko. Są osoby, które mimo stosu papierków i liter przed nazwiskiem nie wiedzą jak uczyć innych. Jeśli mimo ilości wypełnionych ramek na ścianie, ktoś cię nie przekonuje swoim sposobem nauczania, to warto szukać dalej i dać szansę komuś innemu. 

Umiejętności wokalne/głosowe, a pedagogiczne

Niestety to, że ktoś jest niezwykłym wokalistą czy mówcą, nie musi być jednoznaczne z tym, że potrafi uczyć innych. Edukowanie wymaga zupełnie innej puli cech osobowości, wiedzy i umiejętności. 

Nie wierzę też w nauczycieli, którzy w ogóle nie mają umiejętności wokalnych/głosowych, nie demonstrują niczego na lekcji, a ich praca opiera się na odgrywaniu skal jednym palcem i komentarzach do ucznia.

Moim zdaniem nauczyciel nie musi być wybitnym wirtuozem, objawieniem wokalnym czy retorycznym, ani osobą z doskonałą techniką, pozbawioną własnych zagadek głosowych, żeby fantastycznie prowadzić lekcję, skutecznie diagnozować i rozwiązywać problemy, a także świetnie demonstrować co trzeba. Wokalista/mówca, a także nauczyciel rozwija się przez całe życie i nie musi być perfekcyjny. Jednak zarówno umiejętności wokalne/głosowe, jak i pedagogiczne musi mieć na poziomie.

Czynnik ludzki – cechy dobrego nauczyciela

Ten aspekt, moim zdaniem, jest zdecydowanie jednym z ważniejszych.

Poza cechami uniwersalnie dobrymi dla nauczyciela w takiej dziedzinie takimi jak:

– cały czas aktualizowana wiedza i umiejętności,
– otwartość (szczególnie na różnorodność ludzi i na pytania!),
– empatia,
– świetne ucho,
– intuicja,
– indywidualne, interdyscyplinarne i holistyczne podejście do ucznia,
– umiejętne łączenie faktów,
– wytrwałość w dążeniu do celu,
– wyrozumiałość,
– cierpliwość,
– bycie wsparciem,
– punktualność,
– zaangażowanie,
– …

Twój nauczyciel powinien posiadać cechy osobowości, sposób pracy, komunikacji i nauczania, który będzie skuteczny i będzie ci zwyczajnie odpowiadał – ot po prostu.

To ma być osoba, której poświęcisz swój czas i pieniądze. Czas zajęć, w którym możesz eksplorować możliwości swoje i swojego głosu, swobodnie i bez krępacji, rozwijając się we własnym tempie, realizując swoje cele i potrzeby.

Moim zdaniem dobry nauczyciel potrafi słuchać, obserwować i diagnozować objawy i potencjalne przyczyny problemów i stosować odpowiednie, ćwiczenia, narzędzia i techniki, by pomóc ten problem wspólnie z uczniem rozwiązać i pielęgnować dobre nawyki na przyszłość. W razie potrzeby nie boi się zmienić strategii lub dodatkowo skonsultować z innym specjalistą ze swojej lub innej dziedziny, dla otrzymania stabilnych efektów krótko- i długoterminowych.

Oczywiście ciężko takowe cechy zweryfikować przed pierwszą lekcją, ale na pewno możesz sprawdzić, czy ktoś robi na tobie dobre pierwsze wrażenie już po jego sposobie pisania na swojej stronie internetowej, blogu, fanpage’u, Instagramie, kanale na Youtubie czy podczas pierwszej komunikacji z mailowej czy telefonicznej. Jeśli czujesz, że ta osoba zrobiła na tobie dobre wrażenie – warto wybrać się chociaż na pojedynczą konsultację i zobaczyć co dalej.

Opinie, polecenia, rekomendacje uczniów

Polecenia innych i opinie uczniów są ważne. Nie tylko to, jak dużo lub mało ich jest i ile jest w nich złotych gwiazdek, ale przede wszystkim to, o czym ci podopieczni piszą.

Na jakie aspekty pracy zwrócili uwagę? Co zapamiętali z zajęć z tą osobą? Jak się przy niej czuli? Czy pomoc była skuteczna? Jaka była atmosfera na zajęciach?
Czy zostały wyróżnione tam rzeczy, na których również tobie zależy przy takiej współpracy?

Cena

To też ważna sprawa gdzie i jak zainwestujemy nasze fundusze. Jasna sprawa.

Cena zajęć często zależy od wielu czynników, z których potencjalni uczniowie nie zdają sobie sprawy. Wśród nich można wymienić formę pracy nauczyciela (własna firma, etat, umowa o dzieło, zlecenie, itd.), miasto w którym pracuje, regularne koszty, które ponosi, grupa docelowa, nieustanna edukacja własna by móc podnosić jakość swoich usług i specjalności (studia, kursy, szkolenia, warsztaty, seminaria naukowe itd.). Cena zajęć zależy więc od wiedzy i umiejętności na tle tych wszystkich i innych elementów.

Nie zawsze im droższy nauczyciel tym lepszy, ale nie zmienia to faktu, że jeśli dobry, skuteczny nauczyciel, trener ocenia swoje kompetencje wysoko, to powinna stać za tym potwierdzona jakość. W końcu praca z trenerem głosu powinna być pracą ze specjalistą.
💡Warto również pamiętać, że płaci się nie za godzinę, ale za lata pracy, zbieranego doświadczenia i wiedzy, by skutecznie pracować w zakresie pracy z Głosem i z drugim człowiekiem. Łatwo o tym zapomnieć 😉
Stare, choć prawdziwe porzekadło mówi : Tanio, szybko, dobrze – wybierz dwa 🤷‍♀️

Uff…

I to by było na tyle moich przemyśleń a propos wyboru swojego nauczyciela śpiewu, trenera głosu, wokalnego, instruktora czy pedagoga…

Liczę na to, że przekonałam was do tego, że warto zrobić mały research, śmiało zadawać pytania i rozpatrzyć kilka kwestii zanim zgłosicie się do kogoś na pierwsze zajęcia. Mam nadzieję, że te rozmyślania będą pomocne i inspirujące, gdy będziecie szukać kogoś dla siebie.

I życzę wam, żebyście odszukali swój strzał w dziesiątkę, bo jako dumna reprezentantka tej profesji wiem, że nie ma większej satysfakcji dla nauczyciela i ucznia niż udana współpraca💜

📢Dajcie Głos w komentarzu i napiszcie co myślicie 📢
Dziękuję za poświęcony czas, kochani Głosoholicy i do następnego!
Pani od Głosu

Głodni tematów związanych z Głosem?
Zachęcam do śledzenia mnie na👩‍🎤:
www.paniodglosu.pl 
Facebook Pani od Głosu
Instagram @panidoglosu